CENGİZ DAĞCI KIRIM'DA TOPRAGA VERİLDİ

Türkiye'nin girişimleri sonucu, vefat ettiği Londra'dan memleketi Kırım'a cenazesi getirilen edebiyatçı Cengiz Dağcı için Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti Simperofol'daki Akmecsit Kebir Camii'nde cenaze namazı kılındı.



Yazar Cengiz Dağcı'nın cenazesi, memleketi Kırım'da toprağa verildi. Dağcı'nın cenaze törenine Türkiye'den Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'ın da aralarında bulunduğu 200 kişilik bir heyet katıldı. Törende konuşan Kırım Özerk Cumhuriyeti Meclis Başkanı Abdülcemil Kırımoğlu, "Türk agalar bize Cengiz agamızı getirdi." dedi. Kırımlı yazar Cengiz Dağcı'nın cenazesi, II. Dünya Savaşı yıllarında ayrılmak zorunda kaldığı ve dünya gözüyle bir daha göremediği memleketinin topraklarında defnedildi. 22 Eylül'de Londra'da vefat eden Dağcı'nın cenazesi Türkiye'nin girişimleri sonucu önce Türkiye'ye, dün de Kırım'a getirildi.
Cenaze namazı, Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti Simferopol'daki (Akmescid) Kebir Camii'nde öğle vakti Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez tarafından kıldırıldı. Yazarın cenazesi daha sonra Akmescid'e 100 kilometre uzaklıktaki Yalta bölgesine bağlı Kızıltaş (Krasnokamenka) köyünde toprağa verildi.



Cengiz Dağcı'nın cenaze töreninde Türkiye'den Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici, eski bakanlar Hasan Celal Güzel ve Mehmet Sağlam, TİKA Başkanı Serdar Çam, eski BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu'nun eşi Gülefer Yazıcıoğlu, Prof. Dr. ilber Ortaylı'nın da aralarında yer aldığı milletvekilleri, çeşitli üniversitelerin rektörleri, aydın ve yazarlar ile Kırım'dan göç etmiş bazı önemli kişilerden oluşan 200 kişilik bir heyet de hazır bulundu.
Törende konuşan Kırım Özerk Cumhuriyeti Meclis Başkanı Abdülcemil Kırımoğlu, "Türk agalar bugün buraya Cengiz agamızı bize getirdi. Kendilerine şükran ve minnetlerimizi iletiyoruz. Uzun yıllar esaret altında kalan ve memleketinden ayrı yaşayan Cengiz Dağcı, bugün doğup büyüdüğü topraklara, Türk Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu sayesinde getirilmiştir." dedi.



'BUGÜN BİR VUSLAT VE TOY GÜNÜDÜR'

Ahmet Davutoğlu ise, esas teşekkür edilmesi gereken kişinin Cengiz Dağcı ve Kırım Tatarları olduğunu söyleyerek, "O günlerde esaret altında yaşadı ama bugün doğduğu topraklara defnedilmek için bile olsa getirildiği için esareti bitmiştir. Yaşamı boyunca eserleri ile bize yol gösteren Dağcı, kitaplarında ana, vatan, bayrak dil, özgürlük temalarını işleyerek bir ışık olmuştur." diye konuştu. Bir programdayken cep telefonuna gelen mesajla Dağcı'nın vefatından haberdar olduğunu söyleyen Bakan Davutoğlu, o anda Cengiz Aytmatov'un da gözünde canlandığını söyledi. Davutoğlu, "Hem Cengiz Dağcı, hem de Cengiz Aytmatov ikisi de büyük şahsiyetler.
Yıllarca memleketinden uzakta kalan Dağcı'nın vatan hasretine duyarsız kalamazdık. Biz de hemen devreye girdik. Bu konuda bize Ukrayna devleti de çok büyük yardımlarda bulundu. Sayın Başbakan'ımızın da talimatı ile Dağcı'nın naaşını sevenlerine, sevdiği yere kavuşturmuş olduk." dedi. Kültür Bakanı Günay da konuşmasında Dağcı'nın cenazesinin Kırım'a dönüşünü vuslata benzeterek, bugünün aslında bir toy, yani bayram günü olduğunu söyledi. Günay, "70 yıldır yüreği Kırım'dan, annesinden, konuştuğu dilden, doğduğu köyden hiç kopmamış olan bir büyük insanı, anıtı, çınarı, doğduğu topraklara tekrar kavuşturuyoruz. Bugün dilimizin, kültürümüzün en büyük çınarlarından birini bir daha olmamak üzere, yapraklarını dökmemek üzere, hazan-kış yaşamamak üzere vatanına emanet ediyoruz." dedi.
22 Eylül Perşembe günü hayatının 60 yılını geçirdiği Londra'da 91 yaşında vefat eden Cengiz Dağcı, yurdundan ayrı düşen binlerce Kırım Tatarı'ndan biriydi. 9 Mart 1920'de Yalta şehrinin Kızıltaş köyünde doğdu. 1941 yılında Ukrayna cephesinde Almanlara esir düştü. Bir süre sonra Almanlar tarafından kurulan Türkistan Lejyonu'na katılıp Ruslara karşı savaştı. Londra'ya yerleşen Dağcı, bir daha Kırım'a dönmedi. 'Annemin dili' dediği Türkiye Türkçesi ile yazdığı romanlarında Kırım Türklerinin yaşadığı acıları anlattı. Türkiye'de birçok kişi Kırım'ı ve Kırım Türklerinin hayatlarını Cengiz Dağcı'nın romanlarından öğrenme imkânı buldu.



Cengiz Dağcı,

(d. 9 Mart 1919 Gurzuf - ö. 22 Eylül 2011 Londra), Kırım Tatarroman yazarıdır. Pek bilinmemesine rağmen Kırım Tatarca şiirleri de vardır.Gurzuf'ta doğdu. Çocukluğu Kızıltaş (şimdiki adıyla Krasnokamenka) köyünde geçti. Cengiz Dağcı Türkiye'ye hiç gelmediği halde kitaplarını Türkiye Türkçesi ile yazmış, kitaplarının ilk redaksiyonunu da şair Ziya Osman Saba yapmıştır. Türkiye'de yayınlanan eserleri sayesinde Türkiye'de birçok insan Kırım’ı ve Kırım Tatarları 'nın yaşantılarını öğrenmiş oldu. İlk ve orta öğrenimini köyünde ve Akmescit`te yaptı.1938'de ortaokulu bitirdi. Kırım Pedagoji Enstitüsü ikinci sınıfında iken II. Dünya Savaşı çıktı. 1941`de Ukrayna cephesinde Almanlara esir düştü. Almanların yenilmesi üzerine esir kampından kurtularak müttefik devletler safına sığındı. 1946Ekiminde eşi ve kızıyla birlikte önce Edinburgh'a geldi. 1947 yılı başında Londra'ya geçti. 1953'te Fulham Road'da bir lokanta açtı.
1974 yılında Londra'da Wimbledonyakınlarındaki Southfields'e yerleşti. Cengiz Dağcı, vatanından ayrıldığından bu yana hiç Kırım'a gitmedi. Cengiz Dağcı 22 Eylül 2011 Perşembe günü saat 12.30 sularında Sauthfields'teki evinde vefat etti. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun girişimleri ile Türkiye'den katılan kalabalık bir topluluk tarafından 2 Ekim 2011 Pazar günü 69 yıldır görmediği Yalta'ya bağlı Kızıltaş köyünde toprağa verildi. Yazar böylece ebedi uykusunu doğduğu topraklarda uyumak imkanına kavuştu. Eserlerinde Kırım Türklerinin Rusların zulmü altındaki hayatını anlatır. Hüzünlü bir üslûbu vardır. Öğrencilerin okullarda sadece ders almak dışında oyun oynamasından yanadır. Hakkında İbrahim Şahin tarafından bir doktora çalışması yapılmıştır (Cengiz Dağcı'nın Hayatı ve Eserleri, Kültür Bakanlığı Yay.,1998). İsa Kocakaplan, Cengiz Dağcı hakkında 3 kitap yayınlamıştır: 1. Cengiz Dağcı'nın Dört Romanı (1992, 1998 MEB Yayınları), 2. Kırım'dan Londra'ya Cengiz Dağcı (1998 Damla Yayınları-Bu eserin ikinci bölümünü Cengiz Dağcı'nın Dört Romanı oluşturmaktadır.), 3. Kırım'ın Ebedî Sesi Cengiz Dağcı ( 2010, Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları).
Kaynak: Vikipedi