UNESCO’nun dil atlasına göre Dünya’da konuşulan yaklaşık 6 bin dilin yarısı yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 1950 yılından bu yana ise 230 dil yok olmuş. : Kırım Tatarcası, bugün UNESCO tarafından ortaya konulan Tehlike Altındaki Diller Atlası’nda “Severely endangered (Ciddî tehlike altında)” kategorisinde yer almaktadır. Kırım Tatarları- nın yaşadığı işgaller ve siyasî baskılar, vatan Kırım’dan sürgün edilmeleri Kırım Tatarcasının kullanım alanını daraltmış, nesilden nesile aktarımını kesintiye uğratmıştır. Böyle bir atmosferde vatanı Kırım’dan uzaklarda büyüyen Kırım Tatar şairi Şakir Selim ana dilin, milletlerin millî kimliğinde oynadığı rolü kavrayıp Kırım Tatarcasının vaziyeti hakkındaki düşüncelerini şiirlerinde dile getirmiştir Bir dilin tarihi ve kaderi, onu konuşan, günlük hayatını idame ettiren, onunla eserler yazan ve onu kendinden sonraki nesillere miras bırakan milletin tarihi ve kaderi ile ortaktır. O dilin sahibi milletin başından geçen her türlü siyasî, içtimaî ve kültürel hadise her yönüyle dili de tesiri altında bırakır. Kırım Hanlığı döneminde parlak günlerini yaşayan Kırım Tatarcası, Rus Çarlı- ğı’nın 1783’te Kırım’ı işgaliyle yüz yıl süren karanlık bir devir geçirmiş, 1883’te İsmail Bay Gaspıralı’nın çabalarıyla çıkarılan Tercüman gazetesi ve Usûl-i Cedit mekteplerindeki eğitim ile tekrar canlanmıştır. Ancak 1944’te Kırım Tatarlarının vatan Kı- rım’dan Özbekistan’a ve Sibirya’ya sürgün edilmeleri, uzun yıllar vatanları Kırım’a dönememeleri gibi sebeplerle Kırım Tatarcasının gelişimi ciddi bir kesintiye uğramış- tır. Sürgün yıllarında Kırım Tatarcası Sovyetler Birliği halklarının dilleri tablosundan çıkarıldığı için ilmî olarak öğrenilmesi de yasaklanmıştı. Bu sebeple de o dönemde Kırım Tatarlarının iki nesli ana dillerinde tahsil görmeden büyüdüler. Rus işgali altında bulunan Kırımda 16 Kırım Tatar milli mektebi bulunmaktadır. Bu milli mektepler üzerinde İşgalci Rus hükümeti tarafından baskı uyğulanmaktadır. Kırım dışında yaşayan Kırım Tatarları ; Başta kendi yaşadıkları bölgede kendi anadillerini kullanmalıdırlar, Kırım Tatar dilinde yayın yapan dergiler,gazete ve internet siteleri kurulmalıdır. 2009 yılında yok olmak üzere olan diller arasında bulunan Kırım Tatar Dili Kırım Tatar Halkıyla birlkikte yok olmak üzeredir.Dilini kaybeden toplumlar dinlerinide kaybetmektedirler. Kırım Tatarları için en büyük tehlike dillerini kaybetmek üzere olduklarıdır.
0 yorum:
Yorum Gönder
Lütfen konuyla alakalı yorumlar yapın. Kırımın Sesi